Κυριακή 1 Αυγούστου 2010

Ταξίδι στο χρόνο...Τσουκούρτζουμα


Η μικρή Αλίκη έπρεπε να ακολούθησει τον άσπρο λαγό του δάσους και να πέσει στη λαγουδότρυπα για να μεταφερθεί στη μαγική χώρα των θαυμάτων. Κάτι ανάλογο θα συμβεί και σε σένα αν από οποιαδήποτε μέρος του κέντρου της Πόλης ακολουθήσεις τους πλανόδιους παλιατζήδες στον τελικό τους προορισμό. Οι φτωχοί χουρντατζήδες με τα σκουριασμένα τους καρότσια, αφού περισυλλέξουν από δρόμους και σπίτια παλιά αντικείμενα κάθε λογής, που οι ιδιοκτήτες τους θέλουν να ξεφορτωθούν ή έχουν ήδη εγκαταλείψει, κατευθύνονται στο Τσουκούρτζουμα για να τα πουλήσουν στους παλαιοπώλες της περιοχής.






Δεκάδες παλιατζίδικα και ετοιμόρροπα αρχοντικά, συνυπάρχουν με μεταμοντέρνες γκαλερί, σχεδιαστήρια μόδας και ανακαινισμένες κατοικίες στους μόλις πέντε δρόμους που αποτελούν τη μικροσκοπική περιοχή του Τσουκούρτζουμα. Ο χρόνος εδώ δεν ακολουθεί τις νομοτελειακές ιδιότητες που του έχει προσδώσει ο άνθρωπος. Κατειλημμένα πεζοδρόμια, που φιλοξενούν αντικείμενα άλλων εποχών, σε συνδιασμό με φουτουριστικά εκθέματα σύγχρονης τέχης συνθέτουν πρωτόγνωρα,. αλλόκοτα σκηνικά. Tο μυαλό δυσκολεύεται να δώσει απάντηση στο που και σε ποιά εποχή ακριβώς βρίσκεται, εξαιτίας των αντιφατικών ερεθισμάτων που προσλαμβάνει από τον εξωτερικό χώρο.
                                                          





Νεοαφιχθέντες καλλιτέχνες και υποψιασμένοι συλλέκτες μπερδεύονται με τσιγγάνες που εξετάζουν σχολαστικά σωρούς από ανάκατα μεταχειρισμένα υποδήματα, προσπαθώντας απεγνωσμένα να βρούν το σωστό παπούτσι που θα συμπληρώσει το επιθυμητό ζευγάρι. Οι παλαιοπώλες πίνουν τσάι κάτω από την σκιά των πλατάνων, δίπλα από το φιστικί τζαμί που έχτισε ο Μιμάρ Σινάν τον 16ο αιώνα, ενώ τα παιδιά της περιοχής βάζουν την δική τους πολύχρωμη υπογραφή στους τοίχους και κρύβονται στα χαλάσματα, παίζοντας κρυφτό. 

                            

                            


                            

Ακόμα και αν δεν σε συναρπάζει η ναφθαλίνη ή δεν είσαι οπαδός του παλιού, το Τσουκούρτζουμα είναι ικανό να σου προσφέρει, εκτός από προβληματισμούς κοινωνιολογικού περιεχομένου, μια μεγάλη συλλογή από πρωτότυπα αντικείμενα που δεν πρόκειται να συναντήσεις οπουδήποτε αλλού. Οθωμανικές επιγραφές, περίεργες μαριονέτες, ασημένια σκεύη, αλογάκια, γραμμόφωνα και παραδοσιακές λάμπες είναι μερικά από αυτά που μπορείς να αποκτήσεις σχετικά οικονομικά πριν αποχωρήσεις από την Κωνσταντινούπολη, την ίδια ώρα που το μεγαλύτερο μέρος των τουριστών περιφέρονται στα εκατοντάδες μαγαζιά της κλειστής αγοράς για να προμηθευτούν τσιμπημένα σουβενίρ.





Η ιδιομορφία της περιοχής ήταν αναμενόμενο πως θα επηρρέαζε αργά ή γρήγορα το μέχρι πρότεινως λαϊκό Τσουκούρτζουμα. Εκτός από μεγάλες εταιρίες που ασχολούνται με το τουρισμό και την ένδυση, ενδιαφέρον για την περιοχή έχουν επιδείξει και γνωστές προσώπικότητες της Τουρκίας. Ο αμφιλεγόμενος μόδιστρος Τζεμίλ Ιπεκτσί ετοιμάζει να ανοίξει κέντρο παραψυχολογίας και αστρολογίας μέσα στους επόμενους μήνες ενώ ο νομπελίστας λογοτέχνης Ορχάν Παμούκ ανακαινίζει μια παλιά πολυκατοικία με σκοπό να ανοίξει ένα κόνσεπτ μουσείο, που θα βασίζεται στο βιβλίο του      " Το μουσείο της Αθωότητας". Το μουσείο, που θα άνοιγε με την χορηγία του Ιστάνμπουλ 2010, μέσα στον Ιούλιο, φαίνεται πως θα αργήσει να ανοίξει τις πόρτες του αφού οι εργασίες για την υλοποιησή του πάγωσαν μετά από μια οικονομική διαφωνία που είχε ο λογοτέχνης με τον φορέα. Οι κάτοχοι περιουσιών στο Τσουκούρτζουμα δεν μπορούν παρά να τρίβουν τα χέρια τους με την μαζική ζήτηση και τον αναπτυξιακό οργασμό που έχει εκτινάξει τις τιμές στα ύψη. Μια κατοικία που πριν από λίγα χρόνια είχε αξία περίπου 50.000 ευρώ σήμερα αγγίζει τις 500.000!!!






Η καλλιτεχνική φύση, το ιδιαίτερο τοπικό χρώμα και η νοσταλγία δυστύχως αλλοιώνονται με την στιγνή εμπορευματοποίηση και την αποθέωση του κίτς που εισέβαλλαν τόσο ξαφνικά στο διαφορετικό παιδί του Μπέιογλου. Πρόσφατο παράδειγμα η ανάπλαση ενός ολόκληρου δρόμου που είχε σκοπό να φέρει λίγο παριζιάνικο αέρα στην περιοχή. Το Τζεζαγίρ σοκάκ (Σοκάκι της Αλγερίας), γνωστό και ως Γαλλικό σοκάκι, θα σου προσφέρει αδιάφορο φαγητό σε εξωφρενικές τιμές υπό τη συνοδεία αναμεμειγμένων μελωδιών τουρκικής ποπ και τζαζ με φόντο κακόγουστα γύψινα αγαλμάτα, υπερτροφικές πλαστικές παπαρούνες και φωνακλάδες τουριστές. Και μη χειρότερα...




7 σχόλια:

  1. Αλέξανδρος Μασσαβέτας1 Αυγούστου 2010 στις 5:38 μ.μ.

    wow, o λυρισμός δίνει και παίρνει :)
    και για τη γειτονιά μου όλα αυτά...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. τέλειες φωτογραφίες Αλέξανδρε!! κατάφερες να δώσεις ένα άλλο χρώμα στη γειτονιά!! την έχω περπατήσει πολλές φορές αλλά ποτέ δεν "είδα" τις εκπλήξεις της!! ευχαριστούμε

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Ωραίο κειμενάκι-παρουσίαση...Τα σέβη μου..
    (είδες που με το να σας λέω γράψτε κάτι στρωθήκατε εσύ και ο φίλος μας και βάλατε τα δυνατά σας?...γκρίνια θέλετε :-b)
    Gorusuruz

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ενδιαφέρουσα η άποψη για τη γαλλική συνοικία... Εμένα πάντως αν και κιτς, μου αρεσε!!!! Είχε πλάκα η εναλλαγή τπυρκικών με ξένων ροκ ήχων, τα λαμπάκια των Χριστουγέννων με τους καλοκαιρινού τουρίστες, τα υπερ - παρδαλά χρώματα άσχετα συνδιασμένα.... σωστά τα απέδωσες! Εύγε!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Κώστα, μου άρεσε πολύ αυτό το κείμενο όσο και οι φωτογραφίες σου! Παρότι ζω μεταξύ Τζιχάνγκιρ και Τσουκούρτζουμα, ο φακός σου μου αποκάλυψε σημεία που μάλλον δεν είχα προσέξει όσο θα έπρεπε... Ένα μόνο παράπονο, στο είχα πει και όταν το έγραφες, άξιζε και μια φωτογραφία του πολύ όμορφα φωτισμένου Πύργου του Γαλατά, όπως φαίνεται δίπλα από το "φυστικί τζαμί"... Την άλλη φορά, tamam mı? ;-)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. ωραίο το άρθρο σας,μόνο που στα ελληνικά λέμε "θεματικό μουσείο",όχι κόνσεπτ μουσείο!

    ευχαριστώ,
    ο φιλόλογος.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Αυτό το κείμενό σου και οι πολύ όμορφες φωτογραφίες έβαλε στη στην to-do λίστα μου τα Τσουκούρτσουμα. Όχι πως είναι εύκολο να τη χάσεις αν είσαι του περπατήματος. Η ομορφιά της, λοιπόν, ξεπέρασε ό,τι κι αν είχα στο μυαλό μου. Όπως και όλη η Κωνσταντινούπολη άλλωστε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή